Việc phát triển năng lực dạy học tích hợp cho sinh viên sư phạm ở các trường Đại học Sư phạm đang được quan tâm. Từ thực trạng công tác phát triển năng lực dạy học tích hợp cho sinh viên ở các trường ĐHSP ở Việt nam và cấu trúc của năng lực dạy học tích hợp các biện pháp phát triển năng lực dạy học tích hợp cho sinh viên sư phạm hóa học đã được đề xuất. Kết quả thực nghiệm sau khi xử lí thống kê cho thấy tính hiệu quả, khả thi của các biện pháp đề ra nhằm phát triển năng lực dạy học tích hợp cho sinh viên sư phạm hóa học.
3. Nội dung nghiên cứu
DHTH: Hành động liên kết các đối tượng nghiên cứu, giảng dạy, học tập của cùng một lĩnh vực hoặc vài lĩnh vực khác nhau trong cùng một kế hoạch dạy học. DHTH là quá trình dạy học mà ở đó, các thành phần NL được tích hợp với nhau trên cơ sở các tình huống cụ thể để hình thành NL cho người học.
Quan điểm của Ban chỉ đạo đổi mới chương trình, sách giáo khoa sau 2015 cho rằng: Dạy học tích hợp được hiểu là GV tổ chức để HS huy động đồng thời kiến thức, kĩ năng thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau nhằm giải quyết các nhiệm vụ học tập, thông qua đó lại hình thành những kiến thức, kĩ năng mới, từ đó phát triển những NL cần thiết [21].
Thực trạng công tác phát triển NLDHTH ở các trường ĐHSP ở Việt nam
Kết quả điều tra đối với SV ở các trường ĐHSP ở ba khu vực Bắc, Trung, Nam, nơi đào tạo hàng ngàn GV phổ thông, GgV cao đẳng và đại học mỗi năm cho đất nước, từ năm 2012 đến 2015 cho thấy [2]:
Về mức độ hiểu biết của SV về DHTH: phần lớn SV được điều tra (82,5%) chọn tích hợp là sự kết hợp các nội dung kiến thức từ các môn học, các lĩnh vực học tập khác nhau vào nội dung một bài học.
Về các yếu tố khó khăn khi thực hiện tích hợp ở trường THPT: 48,3% SV thấy rằng đội ngũ GV chưa đáp ứng được DHTH do họ chủ yếu được đào tạo theo chương trình sư
phạm đơn môn, chưa được trang bị về cơ sở lí luận DHTH liên môn một cách chính thống, khoa học. Sau đó là khó khăn về chương trình và SGK hiện hành được viết theo kiểu đơn môn nên có sự chồng chéo, thiếu tính đồng bộ về kiến thức giữa các môn học “liên quan” (20,8,%).
Về kết quả đạt được khi thực hiện DHTH: 63,33% SV thấy được những ưu điểm khi thực hiện DHTH ở trường THPT- HS sẽ được phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kĩ năng cơ bản, chuẩn bị cho HS tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tiết kiệm được thời gian do hạn chế được các nội dung trùng lặp và hệ thống kiến thức. HS tiếp thu kiến thức một cách logic nên nhớ lâu và HS sử dụng thành thạo và có hiệu quả công nghệ thông tin (biết cách lựa chọn, thu thập và xử lí,..) Điều này cho thấy tính tất yếu của DHTH.
Về mục đích tích hợp liên môn: 53,33% SV xác định mục đích tích hợp liên môn nhằm rèn luyện cho HS năng lực vận dụng tổng hợp các kiến thức của nhiều ngành khoa học khác nhau.
Đánh giá về DHTH: 50,83% SV thấy DHTH là phù hợp, vốn kiến thức rộng và tính thực tiễn cao, tạo hứng thú cho người học. Có 30,83% SV sợ không đảm bảo thời lượng dạy và học do mỗi môn học đã rất nặng về lí thuyết nếu tích hợp các môn học lại với nhau. Điều này cho thấy rằng việc triển khai DHTH không phải dễ dàng, mà sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc thực hiện ở trường phổ thông.
2.2. Cấu trúc của năng lực dạy học tích hợp
Theo chuẩn đầu ra của SV các trường ĐHSP, NL DHTH là một NL thành phần của NL dạy học [22]. Từ chuẩn đầu ra của SV ĐHSP, kết hợp với những khảo cứu khác, cấu trúc NLDHTH đã được đề xuất [1].
Bảng 1. Cấu trúc NLDHTH theo các NL thành phần và tiêu chí của SVSP hóa học
| STT | NL THÀNH PHẦN | TIÊU CHÍ | |
| 1 | NL nhận thức chung về DHTH | – Nhận thức về chính sách liên quan đến DHTH. – Nhận thức về NL chung và NL đặc thù của môn khoa học. – Nhận thức về những vấn đề lí luận về DHTH. | |
| 2 | NL thiết kế và tổ chức hoạt động DHTH |
| |
| 3 | NL kiểm tra, đánh giá trong DHTH | – Thiết kế và sử dụng bộ công cụ đánh giá NL HS trong DHTH. |